Artikel 46
De generale synode
De generale synode zal eens in de drie jaar worden gehouden,
tenzij er dringende redenen zijn eerder bijeen te komen.
Elke particuliere synode vaardigt twee predikanten en twee
ouderlingen af.
Indien de generale synode naar het oordeel van ten minste twee
particuliere synoden binnen de drie jaar moet worden
samengeroepen, zal de aangewezen samenroepende kerk tijd en
plaats daarvan vaststellen onder goedkeuring van haar
particuliere synode.
Huishoudelijke regeling voor generale synoden
Zie: Bijlage 27A.
Instructies voor het financieel beleid van generale synoden
Zie: Bijlage 27B.
Instructie voor de quaestor van een generale synode
Zie: Bijlage 27C.
Tussentijdse synode voor benoeming van docenten aan de Theologische Universiteit
Zie onder artikel 18-3.
Oud-ouderlingen afgevaardigd
Wanneer een particuliere synode, ondanks betrachting van het uiterste aan ijver en nauwgezetheid, niet bij machte bleek ouderlingen naar de generale synode af te vaardigen die ook in de gelegenheid zouden zijn aan deze afvaardiging gevolg te geven en oud-ouderlingen hiervoor aanwees, met verzoek aan de generale synode, hen als wettige afgevaardigden met keurstem toe te laten, kan de generale synode zulke broeders als wettige afgevaardigden met keurstem aanvaarden, omdat hun recht daartoe niet op hun ambt maar op hun afvaardiging rust en nood, die tot hun aanwijzing drong, voldoende was aangetoond.
(Kampen 1975, art. 2)
Buiten stemming blijven van synodeleden, die tevens deputaat waren
Zie onder art. 32-2.
Vergaderen in comité
Iedere synode heeft, voor wat de wijze van vergaderen betreft, te oordelen, of zij met het oog op bepaalde zaken in het openbaar of in comité vergaderen zal en evenzeer wat van het verhandelde in die besloten vergadering in de acta publiek gemaakt kan worden.
(Sneek 1939, art. 178)
Notulen van zittingen in comité generaal
De synode besluit, na vaststelling van de notulen van alle in comité generaal gehouden vergaderingen, deze in gesloten couvert als niet-openbare notulen toe te zenden aan de kerkenraden.
(Kampen 1951, art. 187)
Opname in de acta (c.q. handelingen) van besluiten inzake gravamina
1. Wanneer naar aanleiding van een gravamen in zaken die
betrekking hebben op de eigen situatie van één of meer personen
of van één enkele kerk - zaken van particuliere aard - een
besluit wordt genomen, zal de generale synode in elk geval
afzonderlijk beoordelen, of dit besluit in zijn geheel dan wel
verkort in de acta of de handelingen moet worden opgenomen.
2. Indien een besluit verkort wordt opgenomen in de acta of
in de handelingen zal het volledige besluit toegezonden worden
aan de betrokkenen en opgenomen in het archief.
Gronden:
1. Naar de regel van artikel 31 K.O. vormen niet de
kerkenraden binnen het ressort van de meerdere vergadering de
appèl-instantie, maar de meerdere vergadering zelf is als
appèl-instantie aangewezen. De afgevaardigden naar die
vergadering hebben opdracht en volmacht om „hof van appèl” te
zijn.
2. Het niet opnemen van besluiten in de acta en of de
handelingen verhindert de kerken te voldoen aan haar roeping te
toetsen, of in de rechtsgang naar de normen van de Schrift en de
kerkorde gehandeld is.
3. Zaken van particuliere aard die in de weg van appèl op de
generale synode tot beslissing gekomen zijn, behoeven als zodanig
geen beoordeling door alle kerken of haar leden. Alleen als men
op enigerlei wijze tot de uitvoering van de beslissing geroepen
is, treedt de mogelijkheid van het „tenzij” van artikel 31 K.O.
op.
4. Bij besluiten in zaken van particuliere aard is
terughoudendheid in acht te nemen. Deze eis tot terughoudendheid
heeft niet te maken met bevoogding of willekeur, maar beschermt
de kerken tegen overschrijding van de grenzen van wat haar
toekomt. De terughoudendheid is bovendien vereist in verband met
de bescherming van de eer en de goede naam van appellanten en
andere betrokkenen overeenkomstig het 9e gebod, waaraan ook
kerkelijke vergaderingen gebonden zijn.
Vroegere synoden hebben eveneens deze terughoudendheid betracht
(Vgl. o.a. Middelburg 1896, art. 94; Arnhem 1902, art. 175).
(Heemse 1984/5, art. 124)
Provisionele sluiting
Het provisioneel sluiten van een synode kan als zodanig niet gezegd worden met de kerkorde in strijd te zijn.
(Sneek 1939, art. 133)
Kortere tussentijd
Er bestaan geen genoegzame redenen om de synode vaker dan eenmaal in de drie jaren bijeen te roepen, terwijl dit integendeel grote bezwaren met zich meebrengt.
(Sneek 1939, art. 133)
Deputaten voor generaal-synodale publicaties
Deputaten ontvangen de volgende opdrachten:
a. het doen produceren en doen uitgeven van de Acta en de
Handelingen van de generale synode, de rapporten van de door de
generale synode benoemde deputaten, het doen uitgeven van nieuwe
edities en het herdrukken van het Gereformeerd Kerkboek,
onderdelen van deze uitgaven en andere drukwerken die op last van
de generale synode worden vervaardigd; daarbij moet in technisch
en economisch opzicht zo doeltreffend mogelijk te werk worden
gegaan;
b. met drukkers en uitgevers overeenkomsten af te sluiten
die betrekking hebben op de onder a bedoelde uitgaven, inzake de
technische vervaardiging en de uitgeversexploitatie alsmede met
auteurs voor wat betreft auteursrechtelijke uitspraken en
bevoegdheden voorzover daarvan sprake is;
c. toe te zien op de naleving van de onder b bedoelde
overeenkomsten;
d. toe te zien op het uitgeven van nieuwe edities van de sub
a bedoelde uitgaven en er zoveel mogelijk voor te zorgen dat
daarin druk- en zetfouten en andere tekortkomingen worden
verbeterd;
e. erop toe te zien dat ter zake van de typografische
verzorging, de afmetingen, het taalgebruik, de spelling, de
interpunctie, de nomenclatuur en dergelijke zoveel mogelijk een
verantwoorde eenvormigheid wordt betracht met inachtneming van de
door de generale synode van toepassing verklaarde regels voor
spelling en dergelijke;
f. het inventariseren van ontvangen reacties uit de kerken
met betrekking tot de voortgaande harmonisatie van het
Gereformeerd Kerkboek en het - voor zover dit noodzakelijk moet
worden geacht - doen van voorstellen daarover aan de
eerstvolgende synode;
g. te beslissen over verzoeken om toestemming tot het
uitgeven van de sub a bedoelde publicaties of onderdelen daarvan,
voorzover het auteurs- of gebruiksrecht daarvan bij de kerken
berust;
h. te waken tegen inbreuk op de auteurs- en gebruiksrechten
van de kerken en het treffen van conservatoire en andere
noodzakelijke maatregelen; ervoor te zorgen dat in de kerkelijke
publicaties die met hun medewerking tot stand komen een clausule
wordt afgedrukt waaruit blijkt dat deze rechten bij de kerken
berusten en dat voor verspreiding van de tekst toestemming van de
kerken vereist is;
i. te waken tegen inbreuk op auteurs- en gebruiksrechten van
derden bij het uitgeven van publicaties onder a. genoemd;
j. geschillen met derden zoveel mogelijk op te lossen door
middel van arbitrage;
k. bij het afsluiten van overeenkomsten eventueel royalty's
te bedingen bij uitgevers, indien en voorzover er sprake is van
bijzondere kosten of lasten voor de kerken, die aan de
betreffende publicaties ten grondslag liggen, met als
uitgangspunt dat in het algemeen de prijs van een kerkelijke
publicatie niet belemmerend mag werken ten aanzien van
verspreidingsmogelijkheden;
l. nauwgezet samen te werken met andere deputaten
betreffende het vervaardigen van hun rapporten e.d. en erop toe
te zien dat zij dit van hun kant ook doen;
m. van transacties met derden die financiële consequenties
hebben de desbetreffende stukken aan de quaestor en de financiële
commissie beschikbaar te stellen;
n. te rapporteren over hun werkzaamheden aan de
eerstvolgende generale synode.
(Heemse 1984/5, art. 179;
Leeuwarden 1990, art. 143;
Ommen 1993, art. 87;
Berkel en Rodenrijs 1996, art. 97)
Toezending van acta van de generale synode
Een exemplaar van de acta van de generale synode zal worden toegezonden aan elke kerk, aan alle leden met keurstem, aan allen die met adviserende stem in de vergadering waren, aan alle deputaten die voor enige zaak zijn benoemd, en aan alle buitenlandse afgevaardigden naar de synode.
(Middelburg 1896, art. 168)
Verzendregeling deputatenrapporten, Acta, Handelingen
Zie: Bijlage 29