|261|
Die kerklike tug is geestelik, daarom is, afgesien van die burgerlike straf, die kerklike sensuur noodsaaklik om die eer van God te handhaaf, die sondaar met die kerk en sy naaste te versoen en die aanstoot uit die gemeente van Christus weg te neem.
Tussen die begrippe „tug” en „sensuur” is daar prakties geen verskil nie. Albei is ’n aanduiding van die kerklike dissipline wat uitgeoefen word om afgedwaalde lidmate in liefde weer terug te bring op die regte pad.
Die begrip „straf” beteken nie noodwendig „vergelding”, soos wat algemeen aanvaar word nie. Daar is twee soorte straf: ’n straf tot bekering (tydelike straf) en ’n straf tot vergelding (ewige straf; kyk Heidelbergse Kategismus Antwoord 10 en Vraag 12).
Dit is insiggewend dat die ou Acta en Kerkordes feitlik deurgaans die woord „straffinghen" (Dordrecht 1578, [Cap. VI] art. I) en „straffe” (Middelburg 1581, art. LVIII, ’s Gravenhage 1586, art. LXIV en Dordrecht 1618-19, art. LXXI) gebruik.
In artikel 29 van die Nederlandse Geloofsbelydenis word die toepassing van die kerklike tug aangetoon as een van drie merktekens van die ware kerk.
’n Kerk kan dus nie ware kerk wees sonder konsekwente toepassing van die tug nie.
Feitlik die mees algemene wanopvatting oor tug is dat dit ’n liefdelose handeling is waardeur mense van die kerk weggedryf word. Ons hoor dan ook dikwels van lidmate (en selfs predikante) die skyn-vrome argument teen konsekwente tugtoepassing: „Ons moet nie wegjaag nie, maar versamel.”
|262|
As sodanig is die tug egter hoegenaamd nie ’n liefdelose handeling nie. Inteendeel, die tug is juis ’n bewys van liefde! Die Here sê dan ook Self in sy Woord dat Hy diegene wat Hy liefhet, tugtig en kasty (kyk Hebreërs 12: 6; Openbaring 3: 19).
’n Kerkraad wat nie die tug toepas nie, is ’n liefdelose kerkraad. Want so ’n kerkraad laat sy afgedwaalde lidmaat maar voortgaan op sy verkeerde pad, totdat hy oplaas die verderf instort! — En dit is waaragtig nie ’n bewys van liefde nie; dit is inteendeel die grofste liefdeloosheid!
In hierdie artikel word gesê dat die kerklike tug „geestelik” is, teenoor die burgerlike straf. Kerklike tug bestaan dus nie in geldboetes, lyfstraf of tronkstraf nie. Inteendeel is die kerklike tug vermaning, bestraffing, opskorting van gemeenskap en by uiterste verharding uitbanning uit die gemeente.
Elke vorm van kerklike tug begin by vermaning — nie-amptelike vermaning van lidmate onder mekaar en amptelike vermaning deur die kerkraad.
Aangesien daar uit tughandelings appèlle kan voortspruit, en ook omdat die advies van die klassis volgens artikel 77 benodig word, is dit van absoluut-kardinale belang dat alle tughandelings deur die kerkraad reg van die begin af stiptelik en baie noukeurig genotuleer moet word.
Soms moet ’n kerkraad ook tug toepas oor ’n dooplidmaat.
Begryplikerwys sal so ’n tughandeling verskil van dié oor belydende lidmate; ’n dooplidmaat kan byvoorbeeld nie van die nagmaal afgehou word nie, soos artikel 76 bepaal.
In hierdie verband het die Sinode van 1961 besluit dat dooplidmate wel lidmate van die kerk is kragtens die genadeverbond; hulle is egter inkomplete lidmate, en daarom kan die tug ook slegs inkompleet wees. Daar bestaan geen wesensverskil tussen tug oor belydende lidmate en die oor dooplidmate nie, maar wel ’n verskil in graad. Kerkrade moet
|263|
dus die gewone prosedure van tug, soos dit volgens die Kerkorde op belydende lidmate toegepas word, ook toepas op dooplidmate met inagneming van die inkompleetheid van hulle lidmaatskap (Handelinge p. 120-126).