|185|
Die klassis is ’n vergadering van naburige kerke wat elkeen
’n bedienaar van die Woord en ’n ouderling of, waar nie ’n
bedienaar is nie, twee ouderlinge afvaardig. Die plek en die tyd
van die volgende vergadering word deur die vorige vergadering
bepaal en dit mag nie meer as drie maande uitgestel word nie. Op
hierdie vergadering moet die bedienaars van die Woord om die
beurt presideer of anders die een wat deur die vergadering gekies
word, maar dieselfde bedienaar mag nie op twee agtereenvolgende
vergaderinge gekies word nie.
Die praeses moet onder andere vra of die kerke
kerkraadsvergaderings hou, of die kerklike tug uitgeoefen word,
of die armes en die skole versorg word, en of daar iets is waarin
’n kerk die oordeel en die hulp van die klassis vir sy regte
bestuur nodig het. Op die laaste vergadering voor die
partikuliere sinode moet die afgevaardigdes na hierdie sinode
gekies word.
’n Klassis (soos trouens alle meerdere vergaderings) is ’n vergadering van kerke en nie ’n vergadering van ampsdraers nie.
Naburige kerke wat een is in belydenis, liturgie en kerkregering moet op gereelde grondslag bymekaar kom om gesamentlik te beraadslaag oor sake van gemeenskaplike belang, met inagneming van die beginsel in artikel 30.
Hierdie kerke word verteenwoordig deur hul kerkrade (ouderlinge en predikant, art. 37).
Om te praat van „die vergadering van die klassis” of van „klassisvergadering” is nie korrek nie, omdat die woord „klassis” alreeds die begrip „vergadering” bevat. Daar moet liewer gepraat word van die „byeenkoms” of die „sitting” van die klassis.
Die klassis is ook nie ’n permanente vergadering nie, maar duur slegs van konstituering tot sluiting. ’n Volgende klassis is weer ’n ander klassis, al is dit ’n vergadering van dieselfde kerke. ’n Klassis mag
|186|
egter verdaag om sy werksaamhede op ’n latere datum voort te sit; dit moet egter ’n voortsetting van dieselfde vergadering wees, met dieselfde afgevaardigdes (miskien met uitsondering van een of twee, waar ’n sekundus teenwoordig is of ’n gewysigde geloofsbrief ingedien word) en dieselfde moderamen.
Die klassis is ’n vergadering van naburige kerke, verteenwoordig deur hul kerkrade.
Omdat dit egter prakties nie moontlik is dat die hele kerkraad in die klassis teenwoordig kan wees nie, vaardig die kerkraad sy predikant en een ouderling af om namens hom in die klassis teenwoordig te wees en op te tree. Waar daar nie ’n predikant is nie, word twee ouderlinge afgevaardig.
Wanneer geen ouderling beskikbaar is om afgevaardig te word nie, mag ’n diaken en (in hoogs uitsonderlike gevalle) selfs ’n lidmaat afgevaardig word.
Aan hierdie afgevaardigdes word ’n geloofsbrief gegee as bewys dat hulle wettig deur die afvaardigende vergadering gestuur is. (Kyk p. 150 vir „Geloofsbriewe”).
Afvaardiging van ouderlinge kan by wyse van vrye verkiesing of toerbeurt geskied.
Omdat ’n klassis ’n vergadering van kerke is, is dit is vanselfsprekend dat alle kerke ewe veel afgevaardigdes sal hê, sodat ’n kleiner kerk nie deur ’n groter kerk oorheers/oorstem kan word nie.
Opmerklik dat hierdie artikel nie bepaal dat dit kerkrade is wat moet afvaardig nie, maar kerke. Daarom is dit wettig as die afvaardiging hanteer word deur die kerkraad saam met die diakens — te meer nog aangesien die sake in die agenda van die klassis nie beperk is tot sake van die sogenaamde „smal” kerkraad nie.
Die plek en tyd van die volgende klassis word deur die voorafgaande vergadering bepaal.
|187|
Verder bepaal hierdie artikel dat klassisse minstens 4 keer per jaar moet vergader („... dit mag nie meer as drie maande uitgestel word nie.”). Ek is egter nie bewus van een klassis wat 4 keer per jaar vergader nie. Klassisse moet egter daarteen waak om hul aantal byeenkomste nie só te verminder dat dit tot nadeel van die kerke strek nie.
[In ’n sekere handleiding by die Kerkorde word ten onregte die opmerking gemaak dat die Sinode van 1964 hierdie bepaling geskrap het. Ook ontbreek hierdie woorde foutiewelik in die weergawe van die Kerkorde agter in die Psalmboek. ’n Studie van die Handelinge van Sinode 1964 oor hierdie aangeleentheid toon egter dat die betrokke Deputate wel so ’n aanbeveling aan die Sinode gemaak het (Handelinge p. 71; die hele punt „F” van p. 67 tot p. 73 is die motivering van die Deputate, kyk punt E1 op p. 67); die Sinode het egter nie hierdie aanbeveling aanvaar nie, soos blyk uit die weergawe van artikel 41 op p. 60 van die Handelinge (punt „C” op p. 52 verklaar uitdruklik dat slegs die finale teks en besluite in die Handelinge weergegee word — soos op p. 53 onder tot 67 bo.). Die feit dat die Deputate vir die uitgee van die Handelinge die motivering van die Deputate in die Handelinge opgeneem het, is verantwoordelik vir hierdie verwarring].
Persoonlik meen ek dat die Sinode van 1964 hierdie bepaling sonder enige verlies vir die kerke wel uit artikel 41 kon verwyder.
Soos artikel 35 (kyk ook artikel 37) uitdruklik bepaal, moet ’n bedienaar van die Woord voorsitter wees van die klassis (kyk p. 168 vir beredenering hiervan).
Die voorsitter kan by wyse van toerbeurt aangewys word, of by wyse van vrye verkiesing. Om elke sweem van hiërargie te vermy, mag dieselfde predikant nie op twee agtereenvolgende vergaderings gekies word nie.
Toerbeurt is in ’n klassis die aangewese manier om ’n voorsitter aan te wys, sodat elke predikant op hierdie wyse ondervinding kan opdoen van voorsitterskap in meerdere vergaderings. Wanneer ’n jong, onervare predikant volgens toerbeurt voorsitter moet wees, kan ’n ouer en meer ervare predikant dan as ondervoorsitter gekies word om die voorsitter te help.
|188|
Indien daar besonder moeilike sake in die agenda voorkom, kan die voorsitter by wyse van vrye verkiesing aangewys word.
Behalwe die sake wat kragtens artikel 33 (kyk p. 151 e.v.) in die agenda van die klassis opgeneem word, bepaal hierdie artikel dat die voorsitter aan elke kerk se afgevaardigdes ’n aantal vrae oor sekere aspekte moet vra. Hierdie vrae beklemtoon die doel van die klassis, naamlik dat kerke op mekaar moet ag gee en mekaar moet bystaan.
In die Kerkordeboekie (p. 71) word 12 vrae by hierdie artikel genoem. Die Sinode van 1955 het egter besluit dat hierdie vrae moontlik slegs as leidraad by die toepassing van artikel 44 gebruik kan word. Hierdie Sinode het ook sekere besluite geneem insake die verhouding tussen artikels 41 en 44 (Handelinge p. 179-186, veral p. 185, punt 4).
Op die laaste vergadering van die klassis voor die partikuliere sinode moet die afgevaardigdes na hierdie sinode gekies word.
Hieroor het die Sinode van 1976 besluit dat die klassis ewe veel predikante en ouderlinge afvaardig na die partikuliere sinode; indien daar nie genoeg predikante is nie, word hulle getal deur ouderlinge aangevul. Die partikuliere sinode bepaal die getal afgevaardigdes wat deur elke klassis in sy ressort gedeputeer moet word (Handelinge p. 464).