Artikel LXX
Alzoo behoorlijk is, dat de huwelijkse staat voor Christus’ gemeente bevestigd worde, volgens het formulier daarvan zijnde, zullen de kerkeraden daarop toezien.
Artikel 70. Kerkelijke huwelijksbevestiging.
De kerkeraden zullen erop toezien, dat de huwelijkse staat voor
Christus’ gemeente bevestigd wordt, met gebruikmaking van het
daartoe bestemde formulier.
“Zij is van oordeel, dat de Gereformeerde Kerken terecht in haar
kerkorde een regel van goede orde hebben gemaakt voor het
vastmaken van het huwelijk van haar leden in het Woord des Heren
met gebruikmaking van een hiervoor vastgesteld formulier”.
(Hattem, 1972/73).
Toelichting:
De oude motivering met het woord “behoorlijk” is na het besluit
van de synode van Hattem niet meer uitdrukkelijk genoemd.
KRA acht het “aanhangsel” een overbodig schouderklopje voor art.
70.
F vindt de term “huwelijksbevestiging” onjuist. Het gaat om
het bidden van de zegen van de Here over het gesloten huwelijk.
Dit vragen om Gods zegen impliceert de kerkelijke erkenning van
dat huwelijk. Ook de formulering van g.s. Hattem “het vastmaken
van het huwelijk” acht F onjuist. H oordeelt conform art. 70 en
gs Hattem.
Br. W.Zeldenrust zou in plaats van de samenkomst van de gemeente
willen stellen: een bijeenkomst, waar de kerk door haar
ambtsdragers de leiding heeft en die belegd wordt voor het
bruidspaar en zijn familie. Ook daar kan het huwelijk vastgemaakt
worden in het Woord des Heren.
Uw comm. meent dat de huwelijksbevestiging meer dan in vroegere
jaren zinvol is. De gs Hattem bracht tot uitdrukking, niet dat
het huwelijk wordt vastgemaakt, alsof het nog los zat, maar dat
het wordt vastgemaakt in het Woord des Heren, wat iets anders
is.
Wel meent uw comm. dat de term “bevestiging” of “bevestigen” zwak
is. “Vastmaken in het Woord des Heren” is beter, maar daarvan
laat zich geen substantief vormen, althans niet voor een vloeiend
spraakgebruik, wat toch wel gewenst is i.v.m. de afkondiging en
huwelijksaankondigingen.
De zin van de huwelijksbevestiging is naar het oordeel van de
comm. niet alleen of in de eerste plaats het bidden om Gods
zegen. Deze zin-geving zou de grond onder art. 70 weggraven. Het
zou er op neer gaan komen, dat de kerkeraden moesten toezien, dat
over de huwelijken de voorbede zou worden gevraagd. Veeleer is de
primaire betekenis, dat de gehuwden ten overstaan van de gemeente
hun huwelijk in de naam van God blijken te beginnen, door zich te
verbinden tot een huwelijksleven dat naar de wil van God en aldus
dienstbaar aan de opbouw van zijn gemeente is. Over zo’n huwelijk
is dan door de gemeente de zegen van de Here in te roepen.
Ook meent uw comm. te mogen stellen, dat in de grond van de zaak
de eredienst niet naar de gehuwden, maar de gehuwden naar de
eredienst behoren te komen. Daarmee wil zij zeggen dat de
kerkelijke ceremonie eigenlijk gezocht moet worden op de tijd,
dat de gemeente samenkomt voor de eredienst. Derhalve op Zondag.
Uw comm. is zich bewust dat een bestaande en gevoelig liggende
practijk niet met geweld mag worden omgebogen (denk aan art. 57
(oud) lid 2). Ook hier is een gebruik, dat in zichzelf vrij is,
nl. dat de kerkeraad op een dag in de week een eredienst belegt.
Maar het moet als een verder bezwaar tegen dit gebruik worden
gezien, dat de gemeente dikwijls wordt samengeroepen op een tijd
(ook ‘s avonds) waarop zij voor een groot deel niet kan komen.
Dit maakt de “ huwelijksdienst” niet tot een particularistische
aangelegenheid, maar het holt wel het “ samenroepen” door de
kerkeraad uit. Uw comm. zou willen, dat de kerkeraden in dezen
aan een opvoeding van de gemeente begonnen. Zij stelt u een ander
“ art. 70” voor:
Artikel 70.
De kerkeraden zullen er op toezien, dat de leden der kerk, die in
het huwelijk zijn getreden, voor de gemeente de christelijke
huwelijksbeloften afleggen, opdat de gemeente met en voor hen
Gods zegen inroept, dit alles met gebruikmaking van het daartoe
bestemde formulier.
De kerkeraden zullen hun best doen, dat deze plechtigheid, die “
de kerkelijke huwelijksbevestiging” genoemd wordt, plaats zal
vinden in de zondagse eredienst.
De naam “ de kerkelijke bevestiging” legt verbinding met het
(ontwerp) formulier voor de bevestiging van het huwelijk in de
gemeente van Christus. De wijze waarop deze naam in het voorstel
naar voren komt, brengt tot uitdrukking dat hier een ingeburgerde
term wordt gebruikt (waarvoor geen andere te vinden is; men
probere: kerkelijke fundering, bekroning, begeleiding,
handreiking bij, zorg bij, dienst bij, enz).
Door de Synode wordt dit artikel in de redactie van deputaten aanvaard.
70. De kerkeraden zullen er op toezien, dat de huwelijkse staat voor Christus’ gemeente bevestigd wordt, met gebruikmaking van het daartoe bestemde formulier.
Dit rapport behandelt het betreffende artikel niet.
Artikel 70 (acta)
R. a. Voorstel, het oude begin van dit artikel terug te
brengen: alzo behoorlijk is dat de huwelijkse staat voor de
gemeente van Christus bevestigd wordt.
b. Suggestie, in te voegen: “ van belijdende leden”.
c. Vraag, duidelijker te doen uitkomen dat de kerkeraden
moeten toezien, dát de huwelijken bevestigd worden. De redactie
van g.s. Kampen kan zo worden opgevat, dat áls een huwelijk wordt
bevestigd, de kerkeraad moet toezien dat dit gebeurt met het
vastgestelde formulier.
M. a. In het feit dat de kerken deze bepaling in hun
kerkorde opnemen ligt reeds opgesloten, dat de kerkelijke
huwelijksbevestiging gerekend wordt tot wat “ behoorlijk is”.
b. Kerkeraden moeten de mogelijkheid hebben zelf te
beoordelen, of in sommige gevallen het huwelijk van nog niet tot
belijdenis gekomen leden bevestigd behoort te worden.
c. Het bezwaar van R.c. wordt in de voorgestelde
formulering ondervangen.
Voorstel:
De kerkeraad zal erop toezien dat de huwelijken kerkelijk bevestigd worden, waarbij het daarvoor vastgestelde formulier dient te worden gebruikt.
Art. 70. Een kerkeraad stelt voor een bepaling als deze toe te voegen: “ als regel alleen belijdende leden”. Uw cie stelt uw vergadering voor deze haars inziens overbodige toevoeging niet op te nemen. De pastorale verantwoordelijkheid van de kerkeraad behoort niet gedetailleerd te worden geregeld.
Dit artikel wordt conform het concept van deputaten aanvaard.
Artikel 70
Kerkelijke huwelijksbevestiging
De kerkeraad zal erop toezien dat de huwelijken kerkelijk
bevestigd worden, waarbij het daarvoor vastgestelde formulier
dient te worden gebruikt.