Art. 86. In middelmatige dingen zal men de buitenlandse Kerken niet verwerpen, die een ander gebruik hebben dan wij.

In de acta van de synode van Middelburg 1581 luidt ’t artikel gelijk nu, maar was als artikel 46 geplaatst bij de bepaling over de avondmaalsviering; de synode van ’s-Gravenhage verplaatste het als artikel 78 achteraan, om te doen uitkomen, dat het niet alleen op het avondmaal betrekking heeft, maar op alle kerkelijke diensten.

Wat zijn middelmatige dingen?
In de latijnse vertaling staat ritus; het gaat dus over ceremoniën en kerkelijke gebruiken. Het ziet dus niet op belijdenis en kerkinrichting, waarover Gods Woord wel uitspraak doet.
Eigenlijk is geen enkele handeling adiaphora, d.i. onverschillig. Gods Woord is een licht op heel de weg. Doch als een kerkeraad beraadslaagt of de dienst om negen of tien uur beginnen zal, kan

^|127|

hij geen bijbeltekst aanhalen, maar hij moet beoordelen wat het beste is voor die plaats; maar bepalingen voor alle kerken en alle omstandigheden kunnen niet vastgesteld worden.

En zo zullen wij buitenlandse kerken met andere gebruiken en een andere ritus niet veroordelen, als ze maar in belijdenis en kerkinrichting met ons één zijn.