Art. 87. Deze Artikelen, de wettelijke ordening der Kerk aangaande, zijn alzoo gesteld en aangenomen met gemeen accoord, dat zij (zoo het profijt der Kerken anders vereischte) veranderd, vermeerderd of verminderd mogen en behooren te worden. Het zal nochtans geene bijzondere Gemeente, Classe of Synode vrijstaan zulks te doen, maar zij zullen naarstigheid doen om die te onderhouden, totdat anders van de Generale of Nationale Synode verordend worde.

Van de artikelen die voorafgaan wordt gezegd, dat daardoor de ongeordende en niet-geregelde samenleving der kerken geordend wordt.

Deze artikelen zijn alzo gesteld en aangenomen met gemeen accoord d.i. met wederzijds goedvinden; alle kerken aanvaarden vrijwillig deze artikelen.

Deze artikelen mogen veranderd worden, vermeerderd of verminderd, niet door een kerkeraad of classis of particuliere synode, alleen door de kerken samen door haar afgevaardigden in synode bijeen.
Ook de synode, die wel de K.O. veranderen kan, is in al haar handelingen gebonden aan dit accoord van samenleving.
Indien de grondbeginselen der K.O. die op de Schrift gegrond zijn door een synode worden geschonden, is feitelijk de band der samenleving verbroken, gelijk de synoden van 1942-’46 gedaan hebben.

Waar de K.O. bepalingen bevat, die tot de goede orde wel nodig zijn, zegt dit artikel dat de kerken naarstigheid zullen doen die te onderhouden.
Niet elke afwijking is ordeloosheid, wel moet elke afwijking vereist zijn door het profijt der kerk.
Grondbeginselen mogen nimmer terzijde gesteld worden, men mag niet zeggen: het belang der kerk is de hoogste wet, want dat zou zijn een zich stellen boven het Woord Gods, dat uitmaakt wat het belang der kerk is en de grondbeginselen der K.O. zijn gegrond op dat Woord.

|128|

In zijn dictaten stelt Prof. Rutgers nog de vraag: kan een kerk zich niet aan het kerkverband onttrekken?
Zijn antwoord is: In het collegiale stelsel kan dat niet voorkomen, maar op Gereformeerd standpunt wel. Een kerk mag en moet zich onttrekken indien het kerkverband in beginsel tegen Gods Woord ingaat en de fundamentele artikelen der K.O. schendt. De synode heeft dan feitelijk het verband opgeheven.

Ook de synode kan formeel het verband met een kerk verbreken, gelijk de synode van 1943 met de kerk van Bergschenhoek gedaan heeft. Maar haar doen was tegen Gods Woord, tegen de K.O.; het was een hierarchisch pogen om eigen hoogheid te handhaven en een heersen over de kerk van Christus.