|3|

Zeer geachte aanwezigen,

 

Het belang van een proefballon is, dat iemand zegt wat velen denken, zodat een subtiele zaak bespreekbaar wordt. Uiteraard grieft dit anderen, die dan ook ijlings naalden aandragen om de gelanceerde gedachte door te prikken.

Onlangs werd op een symposium in Breda een proefballon opgelaten, of het niet beter zou zijn om de Evangelisch-Lutherse Kerk in het SoW-proces een ‘status aparte’ te geven. Een soort autonoom smaldeel binnen het verband van de Verenigde Kerk1.
Hierdoor kan niet alleen de Konkordie van Leuenberg uit de Ontwerp Kerkorde verdwijnen, maar wordt tegelijk het probleem opgelost, dat velen met de consistentie van het grondslagartikel 1.4. hebben. Het kan toch niet, dat elkaar tegensprekende en uitsluitende belijdenissen samen de grondslag van de kerk vormen2? Dan raak je ze allemaal als belijdenis kwijt! Zij kunnen niet samen een akkoord van kerkgemeenschap vormen, omdat zij zelf niet accorderen3.

Ik wil in dit college ingaan op de vraag of een naast elkaar zetten van luthers en calvinistisch erfgoed wel zo wezensvreemd is. Wordt hiermee werkelijk de grondslag van het hervormd/gereformeerde, dan wel lutherse kerk-zijn aangetast? Of zou juist een samengaan van beide tradities een weg kunnen openen naar een beter verstaan van de eigenlijke bedoeling van de Reformatie?

Langs een viertal velden wil ik vanmiddag iets van die weg laten zien en vooral ook nader theologisch onderbouwen:
I. Hoe verhouden zich de oorspronkelijke bedoelingen van het lutherse en het calvinistische belijden tot elkaar?
II. Welke schade heeft het latere uiteengroeien van beide tradities aan het getuigenis van het Evangelie berokkend?
III. Op welke wijze en in welk kader konden beide tradities in één Ontwerp Kerkorde worden opgevangen?
IV. Onder welke voorwaarden kan deze reformatorische grondslag aan het nageslacht worden doorgegeven?

Als rode draad door dit verhaal loopt de voortdurende strijd om de vrijheid van het Woord.