|18|
Bij de samenstelling van het overzicht van de literatuur is gekozen voor een geperiodiseerde chronologisch-alfabetische indeling. Het nadeel daarvan is, dat men voor sommige auteurs van meerdere paragrafen moet kennisnemen. Het voordeel is ongetwijfeld, dat publicaties sneller in hun historische context kunnen worden geplaatst en verstaan. De motivering daarvoor is gegeven in de Inleiding, waarmede dit literatuurverslag opent.
Bij de titelbeschrijving is bij het constante deel afgezien van de vermelding van de naam of de namen van de uitgevers, omdat dit niet algemeen gebruikelijk is. Bij de beschrijving van artikelen is gekozen voor een beknopte, consistente weergave. Daarbij is, wanneer dit mogelijk was, steeds de voorkeur gegeven aan de vermelding van de verschijningsdatum in plaats van het nummer van de betreffende jaargang. Een datum geeft immers meer inzicht in het chronologische verloop van zaken. De titelbeschrijving kan worden gevolgd door een annotatie die nadere bijzonderheden biedt over het boek of het artikel, verwijst naar verwante literatuur of ingaat op de specifieke betekenis voor ons onderwerp1.
Elke titelbeschrijving wordt afgesloten met het aangeven van de plaats (locatie, afgekort: loc.) waar het boek of artikel zich bevindt en de signatuur in de betreffende bibliotheek. Er is naar gestreefd om bij elk boek of artikel in ieder geval één locatie te vermelden, die in de vorm van een afkorting is weergegeven: THUK (Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken in Nederland te Kampen), TSGG (Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten te Rotterdam), TUKA (Theologische Universiteit van De Gereformeerde Kerken in Nederland te Kampen (Broederweg), TUA (Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken te Apeldoorn), VUA (Vrije Universiteit te Amsterdam). Wanneer in een bibliotheek aan een tijdschrift geen signatuur is toegekend, werd volstaan met vermelding van de locatie. Als een stuk zich in particulier bezit bevindt, is naam en woonplaats van de eigenaar vermeld.
Deddens D., ‘De Gereformeerde Kerken na de Vereniging van 1892’,
in: W. van ’t Spijker, L.C. van Drimmelen (red.), Inleiding
tot de studie van het kerkrecht, Kampen, [1988], blz.
145-148.
Met opgave van de voornaamste literatuur.
Loc. : TUA 5 N27 (1e druk), TUKA 91 F 41
(1e druk), 218 E 12 (2e druk)
Drimmelen, L.C. van, ‘Kerk of kerken?’, in: L.C. van Drimmelen
e.a. (red.), Kerk in orde. Opstellen voor E. Hazelaar,
Kampen, 1987, blz. 68-76.
Loc. : TUA 63 E 12
Nauta D., ‘Oud en nieuw Kerkrecht’, in: Christelijke
Encyclopedie, Kampen, 1960, tweede geheel herziene druk,
blz. 342.
Loc.: TUA.
1 H. de Boer e.a., Schriftelijk rapporteren, Utrecht/Antwerpen, 1971, blz. 219-223.
|19|
Kuyper A., Tractaat van de Reformatie der kerken, aan de
zonen der Reformatie hier te lande op Luther’s vierde eeuwfeest
aangeboden (Volksuitgave), Amsterdam, 1884, XVI, 208 p.
Voor een overzicht van met dit werk verwante artikelen over het
doleantiekerkrecht van A. Kuyper in De Heraut zie men de
noot bij C. Veenhof, Om de “Unica Catholica” (par.
4.5.1.).
Loc.: TSGG, LG 148; TUKA 77 E 30
Savornin Lohman, A.F. de en F.L. Rutgers, De
rechtsbevoegdheid onzer plaatselijke kerken, Utrecht, 1886,
[4], 107 p.
Loc.: TSGG, K 142; TUKA 42 A 24
Savornin Lohman, A.F. de, en F.L. Rutgers, De
rechtsbevoegdheid onzer plaatselijke kerken, 1887. Tweede,
veel vermeerderde, uitgave. Met volledige repliek aan Ds. César
Segers, Dr. Kleyn en Prof. Gooszen enz. Amsterdam, 1887, VIII,
216 p.
Loc.: TUKA 64 b 7; TUA, 18 E 8
Rutgers F.L., A.F. de Savornin Lohman, A. Kuyper, Het
Gereformeerd Kerkelijk Congres (koptitel), Amsterdam, 1887,
46 p.
Inhoud: De hiërarchie in haar kerkbedervend karakter (F.L.
Rutgers); Door wat schuld de tweede hiërarchie opkwam (A.F. de
Savornin Lohman); Wat ons tegenover de tweede hiërarchie te doen
staat (A. Kuyper).
Loc.: TUKA, 55 C 30
Rutgers, F.L., De geldigheid van de Oude Kerkenordening der
Nederlandsche Gereformeerde Kerken, Amsterdam, 1890, IV, 106
p.
Voor ons onderwerp zijn met name van belang blz. 15-23.
Loc.: TUKA 159 B 36; TUA BRO 1890:10, 18 D 35
Barnard, Tj., De wissel verlegd. Een onderzoek naar het
denken over de tuchtmacht der meerdere vergaderingen binnen de
gereformeerde kerken in Nederland tussen 1880 en 1940, z.p.
1994, 115 blz. Hoofdvakscriptie kerkgeschiedenis RU Leiden. Met
literatuuropgave.
Deze scriptie biedt o.m. een uitvoerige bespreking van de
kerkrechtelijke opvattingen van F.L. Rutgers (blz. 3-14).
Loc. : Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands
Protestantisme (1800-heden) te Amsterdam in het archief ‘De
kwestie Geelkerken’ (nr. 212). Ook bevindt zich een exemplaar in
de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage.
Koenen, Lothar, Gemeinde und Synode. Eine kritische
Untersuchung ihrer Beziehungen in den reformierten Kirchen der
Niederlande seit 1816, Göttingen, 1952 (Diss), XXV, 288
p.
Een samenvatting van de studie verscheen in het Zeitschrift
fur Evangelisches Kirchenrecht, Jahrgang 3 (1953-1954), S.
74-86.
Zie: 2. Kapitel, Der Zerfall der konsistorialen Kirche: Abraham
Kuyper und die Doleanz, S. 31-89.
Loc.: TUKA 123 D 16
Deddens, D., ‘Het Doleantiekerkrecht en de Afgescheidenen’, in:
D. Deddens en J. Kamphuis (red.), Doleantie — Wederkeer.
Opstellen over de Doleantie van 1886, Haarlem, 1986, p.
57-150.
Loc.: TUA 5 S 36
|20|
Deddens, D., ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland: een bond van
kerken, geen kerk’, in: D. Deddens en M. te Velde (red.),
Vereniging in wederkeer. Opstellen over de Vereniging van
1892, Barneveld, 1992, p. 45-51.
Loc.: TUA 6 Q 32
Kaajan, H., De Doleantie en haar kerkrechtelijke
beginselen, Utrecht, 1935, 64 p.
Loc.: TSGG, KVS 445; TUKA 24 A 53
Kamphuis, J., Op zoek naar de belijdende Volkskerk. Notities
over P.H.J. Hoedemaker m.b.t. zijn oppositie tegen het
Doleantie-kerkrecht van A. Kuyper en F.L. Rutgers,
Groningen, 1967, reeks: Kamper bijdragen XIV, 78 p.
Van belang voor de kennis van de literatuur is Bijlage I: Enige
belangrijke literatuur over het ‘Doleantie-kerkrecht’ uit de
jaren van het conflict, blz. 73.
Loc.: TUKA 122 A 11; TUA, 47 D 15
Schuit, J.J. v. d., Afscheiding-Doleantie. Getoetst aan het
handboek van het kerkrecht der Doleantie, Apeldoorn, z.j.,
[1936], 48 p.
Loc.: TUA, BRO S:12
Veenhof, C., ‘Dr. A. Kuyper Sr. over de bevoegdheid der meerdere
vergaderingen’. In: De Reformatie, 18e jrg.,
1937-1938 (zes artikelen, 3 juni — 22 juli 1938).
Loc.: TUA
Biesterveld, P. en H.H. Kuyper, Kerkelijk Handboekje
bevattende de bepalingen der Nederlandsche Synoden en andere
stukken van beteekenis voor de regeering der kerken, Kampen,
1905, XXX, 350 p.
Loc.: TUKA 170 H 52; TUA 32 B 26
Jansen, Joh., De kerkelijke tucht: handleiding ten dienste
der Gereformeerde Kerken. Arnhem, 1913, VIII, 384 p.
Idem: Nijverdal, 1913, VIII, 382 p.
Loc.: TUKA Stz, 55 E 32
Jansen, Joh., De kerkenordening van de Gereformeerde Kerken
in Nederland I: Van de diensten, Nijverdal, [1917], VI, 781
p.
Niet verder verschenen.
Loc.: TUKA Stz.
Jansen, Joh., Korte verklaring van de kerkenordening,
Kampen, 1923, XVIII, 363 p.
Van deze eerste druk verscheen een reprint te Amsterdam bij
Uitgeverij Ton Bolland, Amsterdam, 1976.
Vergelijk met name de verklaring van artikel 36 — Het gezag der
meerdere vergaderingen over de mindere — met die in de tweede
druk van 1937.
Loc.: TUKA 50 G 9.
Jansen, Joh., De bevoegdheid der meerdere vergaderingen,
reeks: Schild en Pijl, jrg. 2, afl. 9-10, z.p., z.j. [1924], [2],
64 p.
Loc.: TUKA 77 E 40; TUA, 2 A 13 (6)
Jong, J. de, Verklaring van de Kerkenordening van de
Nationale Synode van Dordrecht van 1618-1619.
College-voordrachten van Prof. Dr. F.L. Rutgers over Gereformeerd
Kerkrecht, bewerkt en uitgegeven door dr. J. de Jong, deel IV,
Art. 71-86. Van de Censuur en Kerkelijke Vermaning, Rotterdam,
1918.
F.L. Rutgers heeft de tekst van dit boek niet gezien. Het biedt
inzicht in de ontwikkeling van het denken van Rutgers, al is de
betrouwbaarheid van deze uitgave op een enkel punt een zaak van
discussie gebleven. De vraag kan worden gesteld of het tot de
primaire literatuur behoort.
Loc.: TSGG K80
|21|
Acta der buitengewone Generale Synode van de Gereformeerde
kerken in Nederland gehouden te Assen van 26 januari tot 17 maart
1926, Kampen, 1926, 90 p, 134 p. bijlagen.
Loc.: TSGG K 214; TUA So A 16
Bouwman, H., ‘Geen hiërarchische machtsoefening’, in: De
Bazuin, 74e jrg, nr. 13 (26 maart 1926).
Loc.: TUA MC C1-11
Es, W.A. van, ‘Ons gevoelen’, in: Leeuwarder Kerkbode,
1926, 23e jrg, nr. 33 (27 maart 1926).
Vergelijk ook de artikelen uit 1928, nr. 12, 14, 15, 16, 17, 19,
24 en uit 1929, nr. 28, 29-30, 31, 32-35.
Kerngedeelten uit deze artikelen werden door de auteur verwerkt
in zijn Over de bevoegdheid tot schorsing van ouderlingen en
diakenen, 1946. Zie par. 4.5.2.1. voor volledige
gegevens.
Loc.: Historisch Centrum Leeuwarden (het vroegere
Gemeentearchief), Grote Kerkstraat 29, 8911 DZ Leeuwarden. Naast
de eigen collectie van het Centrum is ook het archief aanwezig
van de Gereformeerde Kerk te Leeuwarden tot 1964.
Fernhout, K. Mzn, Open Brief van de Buitengewone Generale
Synode te Assen aan de Gereformeerde Kerken in Nederland,
Kampen, 1926, 36 p.
Van de Open Brief verschenen vier drukken.
Loc. TUKA, 168 A 8
Jansen, Joh., De beginselen van ons Geref. kerkrecht in de
zaak Geelkerken, Wierden, z.j. [1926]. Reeks: Chr.
Brochurereeks “Ons Arsenaal” onder redactie van dr. H. Kaajan en
Dr. J. Waterink. Serie 5, no. 5-6, 50 p.
Loc.: TUA, bro j:2; TUKA, 33 G 61
Kuyper, H.H., ‘De kerkelijke besluiten der Synode van Assen’, in:
De Heraut, nr. 2515 (twee artikelen, 4 april 1926).
Loc. TUA
Lonkhuyzen J. van, Een ernstige fout: het besluit der
Generale Synode te Assen inzake de afzetting van een of meer
kerkenraden gewogen en te licht bevonden, Chicago, 1926, 80
p.
Loc.: TSGG DB 680; TUA, BRO 1926:23
Rullmann, J.C., ‘Kerkelijk overzicht 1926’, in: Jaarboek ten
dienste van De Gereformeerde Kerken in Nederland, Goes 1927,
blz. 303-312.
Op blz. 307-308 geeft Rullmann een beknopte weergave van de door
W.A. van Es geuite bezwaren in het artikel “Ons gevoelen” in de
Leeuwarder Kerkbode
Loc.: TUKA, V 110
2 De Acta der voortgezette buitengewone Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland gehouden te Assen, Kampen 1926, vermelden als sluitingsdatum van deze synode 29 oktober 1926. Dat gegeven leidde ertoe om het jaar 1926 als een afzonderlijke periode te beschouwen.
|22|
Schilder, K., Persschouw. ‘Meten met twee maten’, in:
De Reformatie, 6e jrg. nr. 39, 25 juni
1926.
Met een citaat uit een bespreking van de brochure van J. van
Lonkhuyzen, Een ernstige fout, en één zin over het
verschil in visie op het kerkrechtelijke handelen van de synode
te Assen.
Loc.: TUA
Schilder, K., Persschouw. ‘Lood om oud ijzer’, in:
De Reformatie, 6e jrg. nr. 40, 2 juli
1926.
Met een waardeoordeel in de titel over de kerkrechtelijke
problematiek.
Loc.: TUA
Hepp, V., ‘Verschillen tusschen de ‘bezwaarden’. Dogmatisch en
kerkrechtelijk ‘bezwaarden’. Een halve Rutgers’. In: De
Reformatie, 6e jrg., nr. 34 (21 mei 1926).
Loc.: TUA
Hoeksema, G., Can a classis depose a consistory? With an
Introduction (in the Holland Language) by Prof. W. Heyns,
Grand Rapids, 1926, 107 p.
Dit geschrift verscheen kort na de synode van Assen — in ieder
geval na 7 april 1926 — en was bedoeld als tegenhanger van de
brochure van J. van Lonkhuyzen, Een ernstige fout.
Loc.: TUKA, 77 E 21
Barnard, Tj., De wissel verlegd. Een onderzoek naar het
denken over de tuchtmacht der meerdere vergaderingen binnen de
gereformeerde kerken in Nederland tussen 1880 en 1940, z.p.
1994, 115 blz. Hoofdvakscriptie kerkgeschiedenis RU Leiden. Met
literatuuropgave.
Deze scriptie biedt ondermeer een uitvoerige behandeling van de
kwestie Geelkerken (blz. 34-46).
Loc.: Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands
Protestantisme (1800-heden) te Amsterdam in het archief ‘De
kwestie Geelkerken’ (nr. 212). Ook bevindt zich een exemplaar in
de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage.
Deddens, D., ‘Het kerkrechtelijk keerpunt. De kerkrechtelijke
beslissingen van Assen 1926’, in: De Reformatie
66e jrg, nr. 10-13 (vier artikelen, 8-26 december
1990).
Loc.: TUA
Deddens, D., ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland: een bond van
kerken, geen kerk’, in: D. Deddens en M. te Velde (red.),
Vereniging in wederkeer. Opstellen over de Vereniging van
1892, Barneveld, 1992, p. 51-57.
Loc.: TUA 6 Q 32
Bouwman H., ‘Dr. Van Lonkhuyzen’s oppositie’, in: De
Bazuin, 80e jrg., nr. 17-28 (negen artikelen, 22
april — 8 juli 1932).
Loc.: TUA, MD C1-11
Bouwman H., Gereformeerd Kerkrecht II. Het recht der kerken
in de practijk, Kampen, 1934, 704 p.
Bevat een uitvoerige bespreking van het gevoelen van J. van
Lonkhuyzen, blz. 47-83.
Loc.: TSGG, K 12
|23|
Jansen, Joh., Het tuchtrecht der meerdere vergaderingen.
Referaat met debat, gehouden op de Geref. Predikantenconferentie
van 11-12 april 1928, Wierden, z.j., 48 p.
Loc.: TUKA 80 E 42
Jansen, Joh., ‘Het tuchtrecht der meerdere vergaderingen
verdedigd tegen de bezwaren van Dr. Van Es in de Leeuwarder
Kerkbode’, in: Gereformeerd Theologisch Tijdschrift,
30e en 31e jrg, 1930 (drie artikelen,
april-mei 1930).
Loc.: TUA, T-g 040
Lonkhuyzen J. van, ‘Iets over Gereformeerd kerkrecht’;
‘Onderscheid in Gereformeerd Kerkrecht’; ‘De tuchtoefening der
Fransche Geref. Kerken over de mindere vergaderingen’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 31e
jrg, 1931, nr. 9-11 (drie artikelen, januari-maart 1931).
Loc.: TUA, T-g 040
Lonkhuyzen, J. van, ‘In eigen rechte lijn’, in: Gereformeerd
Theologisch Tijdschrift, 32e jrg., nr. 7,
november 1931.
Ook beschikbaar als overdruk uit het Gereformeerd Theologisch
Tijdschrift, Aalten, z.j.
Loc.: TUA,T-g 040; BRO 1931:9
Lonkhuyzen J. van, ‘Een belangrijk boek, een nieuw geval en een
reeks onhoudbare argumenten, benevens een inleiding’. In:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 32e
jrg. nr. 10-11 (twee artikelen, februari-maart 1932)
Ook beschikbaar als overdruk uit het Gereformeerd Theologisch
Tijdschrift, Aalten, z.j
Loc.: TUA, T-g 040; BRO 1932:10
Lonkhuyzen, J. van, ‘Geen “napleiten”, maar een tijdig
waarschuwen’, in: Gereformeerd Theologisch Tijdschrift,
33e jrg. nr. 5, september 1932.
Ook als overdruk uit Gereformeerd Theologisch Tijdschrift,
september 1939, 31 p.
Loc: TUKA, br 1932; TUA T-g 040
Lonkhuyzen, J. van, ‘Debat niet mogelijk’, in: Gereformeerd
Theologisch Tijdschrift, 33e jrg, nr. 12, april
1933.
Loc.: TUA, T-g 040
Kuyper, H.H., ‘Napleiten’. In : De Heraut, jrg. 1932,
nr. 2830-2842 (dertien artikelen, 17 april 1932-10 juli
1932).
Verschenen naar aanleiding van de bezwaren van dr. J. van
Lonkhuyzen tegen de kerkrechtelijke besluiten van Assen.
Loc.: TUA
Nauta, D., De Nederlandsche Gereformeerden en het
Independentisme in de zeventiende eeuw, Amsterdam, 1936, 64
p.
Inaugurele rede bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in
de Theologische Faculteit aan de V.U. te Amsterdam op 24 januari
1936.
Loc.: TSGG, KVS 381; TUA 19 D 15
|24|
Bouwman, M., Voetius over het gezag der synoden,
Amsterdam, 1937, VIII, 462 p.
Loc.: TUKA pr Amsterdam VU 1937; TUA, 18 D 29
Bouwman, M., ‘Voetius over het gezag der synoden’, in: De
Heraut, jrg. 1937, nr. 3101 (27 juni 1937)
Ds. C. Lindeboom, redacteur van de rubriek ‘In en om de
Gereformeerde Kerken’ publiceerde in dit nummer de tekst van een
aantal stellingen die Bouwman bij zijn promotie verdedigde. Het
betreft de stellingen V-XII, XV, XX-XXII.
Loc: TUA
Bouwman, M. ‘Noopt instemming met Voetius’ beschouwing over het
Gezag der Synoden tot veroordeeling der Doleantie?’, in: De
Bazuin, 85e jrg., 1937, nr. 37, 10 september
1937.
Antwoord op een artikel van dr. L.D. Terlaak Poot in de ’s
Gravenhaagsche Kerkbode van 28 augustus 1937.
Bouwman, M., ‘De Gereformeerde kerken zelve schuldig aan
veroordeeling van opkomst en voortgang der Doleantie beweging?’,
in: De Bazuin, 85e jrg, 1937 (twee artikelen,
nr. 42-43, 15-22 oktober 1937).
Loc.: TUA MD C1-11
Bouwman, M., ‘Engelsche Gereformeerden en Independenten in
Nederland voor Drie Eeuwen’, in: De Heraut, jrg. 1939
(negen artikelen, nr. 3189-3197, 5 maart — 30 april 1939).
Loc. TUA
Bouwman, M., De Gereformeerde opvatting omtrent den
Schriftuurlijken Grondslag der Kerkregeering. Reeks:
Referaat voor de … Wetenschappelijke Samenkomst der Vrije
Universiteit te Amsterdam, Assen, 19403. 31 p.
Loc.: TUKA V 94,25.
Bouwman, M., Tweeërlei kerkrecht? Het zoogenaamde oude
kerkrecht noch oud, noch gereformeerd, Amsterdam, S.P.J.
Bakker, 1944, 72 p.
Loc.: TUKA 76 C 2
Bouwman, M, ‘Synodale schorsing “buiten kerkenraad en classis om”
onwettig?’, in: De Heraut, nr. 3460, 2 juli 1944.
Loc.: TUA
Bouwman, M., ‘Het recht der synoden tot schorsing van predikanten
enz. in art. 79 vastgelegd’, in: De Heraut, jrg. 1944,
nr. 3461, 6 juli 1944.
Loc.: TUA
3 [Noot weggevallen of weggelaten.]
|25|
Bouwman, M., ‘Een op goede gronden uitgesproken synodale censuur
sluit de toestemming der plaatselijke kerk in zich’, in: De
Heraut, nr. 3462, 16 juli 1944.
Loc.: TUA
Dooyeweerd H. en D.H.Th Vollenhoven, Aan de Generale Synode
der Gereformeerde Synode der Gereformeerde Kerken te
Utrecht, z.p., z.j. [1944], 16 p.
De brief vermeldt als datering: Amsterdam, 5 juni 1944. Het stuk
heeft geen eigen titel en is in de catalogus van de bibliotheek
van de Theologische Universiteit te Kampen (Broederweg 15)
opgenomen onder deze aanhef. Er zijn meerdere edities in omloop
geweest. Daarvan zijn er twee opgenomen in de genoemde
bibliotheek. De inhoud wordt uitvoerig beschreven in C. Veenhof,
Om de “Unica Catholica”, blz. 219-231, maar iedere
bronverwijzing ontbreekt (zie par. 4.5.1.1.).
Loc.: TUKA, br 1944
Dijk, K., ‘Een zeer belangrijke dissertatie’, in: De
Bazuin, 85e jrg., nr. 27, 3 juli 1937.
Dit artikel biedt de tekst van de stellingen I-II, V–VII, IX-XII
die M. Bouwman bij zijn promotie verdedigde.
Loc.: TUA, MD C1-11
Greijdanus S., ‘Over vragen van Gereformeerd Kerkverband.
“Voetius over het gezag der Synoden”’, in: De
Reformatie, 17e jrg., 1936-1937 (16 juli
1937).
In dit literatuuroverzicht zijn alleen de voornaamste publicaties
van S. Greijdanus genoemd. Een volledig overzicht biedt C. Trimp,
‘Bibliographie Prof. Dr. S. Greijdanus’ (zie par. 4.5.1.2. van
dit literatuuroverzicht).
Loc.: TUA
Greijdanus S., ‘Het kerkrechtelijk stelsel van M. Bouwman’s boek
“Voetius over het gezag der Synoden” geene veroordeeling van
opkomst en voortgang der doleantiebeweging?’, in: De
Bazuin, 85e jrg., 17 sept. 1937.
Loc.: TUA MD C1-11
Greijanus S., ‘Wederwoord’, in: De Bazuin,
85e jrg., 1937 (drie artikelen, 22 oktober — 5
november 1937).
Loc.: TUA MD C1-11
Greijdanus S,, ‘Het weezen der meerdere vergaderingen volgens
Voetius’, in: De Reformatie, 18e jrg.
1937-1938 (acht artikelen, 29 april — 17 juni 1938).
Loc.: TUA
Greijdanus S., ‘Het nieuwe Kerkrecht in de praktijk’, in: De
Reformatie, 18e jrg., 1937-1938, 15 april
1938.
Met model van een door een classis verzonden schorsingsbesluit
d.d. 8 april 1938.
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘Nieuw Kerkrecht’, in: De Reformatie,
18e jrg., 1937-1938, 13 mei 1938.
Loc. TUA
Greijdanus, S., ‘Niet geslaagd’, in : De Reformatie,
18e jrg., 1937-1938, 20 mei 1938.
Antwoord op de artikelen van H.H. Kuyper over ‘Nieuw Kerkrecht’
in De Heraut van 1 en 15 mei 1938.
Loc.: TUA
|26|
Greijdanus S., ‘De quaestie van het nieuwe kerkrecht’, in: De
Reformatie, 19e jrg., 1938-1939 (zes artikelen, 7
oktober — 11 november 1938).
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘Het punt in geschil’, in: De
Reformatie, 19e jrg., 1938-1939, 6 januari
1939.
Antwoord op de artikelenreeks van H.H. Kuyper over ‘Drieërlei
macht’ in De Heraut van 18 december 1938 e.v.
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘Over hiërarchie’, in: De Reformatie,
19e jrg., 1938-1939, 13 januari 1939.
Antwoord op het artikel van H.H. Kuyper van 25 december 1938 in
De Heraut in de serie ‘Drieërlei macht’.
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘De kerken in Synode saamgekomen’, in: De
Reformatie, 19e jrg., 1938-1939 (zeven artikelen,
20 januari — 3 maart 1939).
De schrijver geeft in dit thetisch gestelde artikel zijn visie
zonder discussie.
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘Twee beteekenisvolle studies’, in: De
Reformatie, 19e jrg. 1938-1939, 14 april
1938.
Bevat o.m. een korte recensie van de brochure van J. van
Lonkhuijzen, Is het nieuwe kerkrecht niet een ernstige
dwaling?
Loc.: TUA
Greijdanus, S., ‘Confoederatie óf hiërarchie’, in: De
Reformatie, 19e jrg, 1938-1939, (twee artikelen,
12 en 19 mei 1939).
Loc.: TUA
Greijdanus S., ‘Dr. F.L.. Rutgers en Jhr. Mr. A. de Savornin
Lohman over het oude Gereformeerde kerkrecht’, in: De
Reformatie, 19e jrg., 1938-1939, (zeven
artikelen, 2 juni — 14 juli 1939).
Loc.: TUA
Greijdanus S., ‘Over Gereformeerd kerkrecht’, in: De
Wachter, 41e jrg, 1942-1943, nr. 12-15, 18-21
(acht artikelen, 9 april — 13 augustus 1943).
Ook verschenen als overdruk, Kampen, z.j., 27 p.
Ook verschenen als brochure, Zeist, 1957. Reeks: Dienst,
jrg. 8, nr. 10-12, [145]-206 p.
Loc.: TUA; TUKA br 1943, br 1957
Greijdanus, S., ‘Voetius over het gezag der meerdere
vergaderingen en over eventueel conflict daarmee: Pol. Eccl. IV
p. 122-123; editie Rutgers p. 252-253’, in: De Wachter,
jrg. 42, nr. 9, 10 maart 1944.
Ook uitgegeven als gecorrigeerde overdruk, z.p., z. j., 3 p.
Loc.: TUKA br 1944
|27|
Jansen, Joh., Korte Verklaring van de Kerkorde. Tweede
vermeerderde en herziene druk, Kampen, [1937], I-XVIII, 388
p.
Vergelijk met name de verklaring van artikel 36 — Het gezag der
meerdere vergaderingen over de mindere — met die uit de eerste
druk.
Loc.: TSGG, K17
Jansen, Joh., Oud of nieuw kerkrecht?, z.j. [1938], 32
blz.
Loc.: TUA, BRO j:3
Keizer, G., ‘Voetius over het gezag der Synoden’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, jaargang XXXIX,
1938, blz. 365-375.
Recensie.
Loc.: TUA, T-9 040
Kuyper, H.H., ‘Voetius over het gezag der Synoden’, in: De
Heraut, jrg. 1937, nr. 3102 (4 juli 1937).
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Bindende besluiten of adviezen’, in: De
Heraut, jrg. 1938, nr. 3147 (15 mei 1938)
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Nieuw Kerkrecht’, in: De Heraut, jrg.
1938, nr. 3145, 3147-3148, 3150, 3152-3154 (zeven artikelen, 1
mei 1938 — 3 juli 1938).
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Is er tegenspraak?’, in: De Heraut, jrg.
1938, nr. 3151 (12 juni 1938).
Het artikel behandelt een verschil van opvatting met S.
Greijdanus over de vraag of afgevaardigden naar een meerdere
vergadering daar alleen zijn als afgevaardigden of ook als
ambtsdragers.
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Oud of nieuw Kerkrecht’, in: De Heraut,
jrg. 1938, nr. 3167 (2 oktober 1938).
Instemmende recensie ter grootte van een kolom van de brochure
van Joh. Jansen, Oud of Nieuw Kerkrecht?
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Een tweetal vragen’, in: De Heraut, jrg.
1938, nr. 3168-3170 (drie artikelen, 9 oktober — 23 oktober
1938).
Beantwoording van een tweetal vragen van ds. IJ.K. Vellenga in
het Gereformeerd Kerkblad voor Drente en Overijssel over
het gezag van de meerdere vergaderingen.
Loc.: TUA
[Kuyper, H.H.], ‘De positie der meerdere vergaderingen. Prof. Dr.
H.H. Kuyper aan het woord’, in: De Standaard, 22
september 1938.
Dit bericht betreft een kort verslag van de Vergadering van
Predikanten van de Geref. Kerken in Friesland te Leeuwarden op 22
september 1938. Bij het bericht zijn de twaalf stellingen van
H.H. Kuyper over ‘De positie der meerdere vergaderingen’ in
extenso weergegeven.
Loc. : THUK
|28|
Kuyper, H.H., ‘Het tuchtrecht der meerdere vergaderingen’, in:
De Heraut, jrg. 1938, nr. 3172 (6 nov. 1938).
Aankondiging van de ouderlingenconferentie te Leeuwarden op 3
november 19384 te Leeuwarden. Daarin worden de zeven
uitvoerige stellingen weergegeven, die dr. A.D.R. Polman,
predikant te Bolsward, op deze conferentie zal verdedigen.
Kuyper. H.H., ‘Dr. A. Kuyper en het Kerkverband’, in: De
Heraut, jrg. 1938, nr. 3173-3174 (twee artikelen, 13 en 20
november 1938)
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘De drieërlei macht’, in: De Heraut, jr.
1938 en 1939, nr. 3178-3208 (tweeëntwintig artikelen, 18 december
1938 — 16 juli 1939).
Loc: TUA
Kuyper, H.H., ‘Prof. Greijdanus en ons kerkrecht’, in: De
Heraut, jrg. 1944, nr. 3446-3448 (drie artikelen, 26 maart
1944 — 9 april 1944).
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Het Goddelijk recht der synodes’, in: De
Heraut, jrg. 1944, nr. 3455-3456 (twee artikelen, 28 mei — 4
juni 1944).
Loc.: TUA
Kuyper, H.H., ‘Het tuchtrecht der synodes’, in: De
Heraut, jrg. 1944, nr. 3457-3459 (drie artikelen, 11 juni —
25 juni 1944).
Loc.: TUA
Lonkhuyzen, J. van, ‘De Voetius-interpretatie van Dr. M.
Bouwman’, in: De Reformatie, 17e jrg.,
1936-1937, 16 juli 1937.
Loc.: TUA
Lonkhuyzen, J. van, ‘Appolonius’ uitspraak geen bewijs’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 38e
jrg, 1937, blz. 19-40).
Loc. TUKA, T-9 040
Lonkhuyzen, J. van, ‘Dr. M. Bouwman’s dissertatie nader
getoetst’, in: Gereformeerd Theologisch Tijdschrift,
38e jrg., 1937 , blz. 513-531, 569-620.
Loc.: TUA, T-9 040
Lonkhuyzen, J. van, ‘De blijvende Schriftuurlijke grondgedachte
van art. 36 onzer Geloofsbelijdenis (de positieve taak der
overheid ten opzichte van den godsdienst) I, II’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 39e
jrg., blz. 473-507, 521-539.
Ook verschenen als zelfstandige publicatie, Franeker, 1939.
Loc.: TUA, T-9 040
Lonkhuyzen, J. van, Is het nieuwe kerkrecht niet een ernstige
dwaling?, Franeker, 1939, 45 p.
Loc.: TUKA 211 H 10
4 In de aankondiging zal vermoedelijk bij de datum het cijfer 1 zijn weggevallen, zodat de conferentie heeft plaatsgevonden op 13 november 1938.
|29|
Lonkhuyzen, J van, ‘Maar moeilijk’, in: De Reformatie,
19e jaargang, 1938-1939, 30 juni 1939.
Reactie op het artikel van J. Ridderbos in Gereformeerd
Theologisch Tijdschrift: ‘De strijd over het kerkrecht’, mei
1939.
Loc.: TUA
Lonkhuyzen, J. van, ‘Goed onderscheiden!’, in: Gereformeerd
Theologisch Tijdschrift, XL, 1939, blz. 466-473.
Loc.: TUA T-9 040
Post, J.S., ‘De zelfstandigheid van de plaatselijke kerk’, in:
De Reformatie, 18e jrg., 1937-1938 (zes
artikelen, 8 juli — 12 augustus 1938, 19e jrg.,
1938-1939 (drie artikelen, 19 mei — 2 juni 1939).
Loc.: TUA
Ridderbos, J., ‘De strijd over het kerkrecht’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 40e
jrg., 1939, blz. 206-212.
Loc.: TUA T-g 040
Ridderbos, J., ‘Antwoord aan Dr. Van Lonkhuyzen’, in:
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 40e
jrg., 1939, blz. 473-474.
Loc.: TUA, T-g O40
Rietberg, Joh. H., ‘Oud of nieuw kerkrecht?’, in: De
Wachter, 36e en 37e jrg, 1938 (negen
artikelen, 30 september — 14 oktober, 28 oktober, 4-11 november,
25 november — 9 december).
De artikelen bieden o.m. een kritische bespreking van de brochure
van Joh. Jansen, Oud of nieuw kerkrecht? en van de
stellingen die H.H. Kuyper op de ouderlingenconferentie van 22
september 1938 te Leeuwarden verdedigde. Zie H.H. Kuyper, ‘De
positie der meerdere vergaderingen’.
Loc: TUKA
Schilder, K., ‘Respect voor meerdere vergaderingen’, in: De
Reformatie, 18e jrg., 1937-1938, (twee artikelen,
29 juli en 5 augustus 1938).
Loc.: TUA
Veenhof, C., ‘Dr. A. Kuyper Sr. over de bevoegdheid der meerdere
vergaderingen’, in: De Reformatie, 18e jrg., 1937-1938
(zes artikelen, 3 juni — 22 juli 1938).
Loc.: TUA
Veenhof, C., ‘Prof. Dr. H.H. Kuyper over het karakter en de
bevoegdheid der meerdere vergaderingen’, in: De
Reformatie, 18e jrg., 1937-1938 (vier artikelen,
16-30 sept. 1938) en in de 19e jrg., 1938-1939 (vier
artikelen, 7-18 nov. 1938).
Loc.: TUA
‘“In Apeldoorn”’, in: De Wekker, 51e jrg, nr.
22, vrijdag 23 sept. 1938 (Verslag afscheidscollege prof. P.J.M.
de Bruin: Het oude kerkrecht der Chr. Geref. Kerk historisch
toegelicht.
Dit verslag is bijna ongewijzigd opgenomen in P.J. de Bruin,
Levensbericht van Prof. P.J.M. de Bruin, Amsterdam,
1947. Het werd onder de titel ‘Het oude Kerkrecht der
Christelijke Gereformeerde Kerk’ overgenomen in De
Heraut, jrg. 1938, nr. 3166 (25 sept. 1938) met een
instemmend commentaar van H.H. Kuyper.
Loc.: TUA
|30|
Bos, F.L., De practijken en besluiten der jongste Generale
Synoden van de Gereformeerde Kerken in Nederland aan het geldende
Gereformeerde kerkrecht getoetst, z. p., z.j. [1945], 23
p.
Voor de kerkrechtelijke problematiek zie men blz. 15-23.
Loc. : TUKA, br 1945
Bos, F.L., Toetssteen voor allen. Oud licht over nieuwe
kerkrechtelijke vragen, Rotterdam-Zuid, z.j., 32 p.
Loc.: TSGG, K 48
Deddens, P., De ratificeering der besluiten van meerdere
vergaderingen. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het
Hoogleeraarsambt aan de Theologische Hoogeschool te Kampen op
Maandag 28 Januari 1946, Groningen [1946], 31 p.
Loc.: TUKA, 53 B 23, 54 A 28
Greijdanus, S., Schriftbeginselen van kerkrecht inzake
meerdere vergaderingen, Enschede, [1946], 43 p.
Loc. TUKA, 159 F 41, 159 F 27
Schilder, K. en P. Deddens, Eerste- en tweede hands gezag.
Bijdrage tot de kennis der jongste kerkelijke procedure,
Groningen, z.j., [1946], 46 p.
Voor de kwestie van het ‘oud’ en ‘nieuw’ kerkrecht zijn vooral de
bijdragen van P. Deddens van belang, blz. 45-56.
Loc.: TUA 48 A 13, 139 E 36
Veenhof, C., Om de “Unica Catholica”. Een beschouwing over de
positie van de bezwaarden onder en over de synodocratie,
Goes, 1949, 446 p.
Veenhof beschouwt zijn boek als een materiaalverzameling, die
voor de kennis van de dogmatische en kerkrechtelijke situatie van
de Gereformeerde Kerken in de jaren 1942 en 1943 onmisbaar is
(blz. 3). Het boek bevat gebundelde artikelen uit De
Reformatie, jrg. 22, nr. 35, jrg. 23, nr. 50, 7 juni 1947-11
september 1948. Voor de kwestie van het oude en nieuwe kerkrecht
zijn van belang blz. 219-231, 299-322, 427-433.
Op blz. 305-312 citeert en bespreekt hij zestien verspreide
artikelen van A. Kuyper in De Heraut over de
kerkrechtelijke problematiek met het oog op de Doleantie. Het
betreft nr. 68 (30-3-1879), nr. 232 ( 4-6-1882), nr. 235
(25-6-1882), nr. 287 (24-6-1883), nr. 415 (6-12-1885), nr. 495
(19-6-1887), nr. 517 (20-11-1887), nr. 599 (16-6-1889), nr. 688
(1-3-1891), nr. 715 (17-5-1892), nr. 794 (10-3-1893), nr. 1248
(1-12-1901), nr. 1534 (26-5-1907), nr. 2356 (18-3-1923), nr. 2357
(25-3-1923), nr. 2362 (6-05-1923).
Loc.: TSGG KVS 882; TUKA 67 G 31; TUA 18 E 37
|31|
Deddens D., ‘Prof. Dr. S. Greijdanus en het Gereformeerde
Kerkrecht’, in: Almanak van het Corpus Studiosorum in
Academia Campensis: Fides Quaerit Intellectum, Kampen, 1948,
blz. 185-223.
Loc.: TUKA, V 60
Deddens, D., Las Rutgers Voetius verkeerd? M. Bouwman’s
kritiek op Rutgers weergave van de Quaestiones XXII en XXIII in
Voetius’ Politica Ecclesiastica, Pars I, Tract. II, Cap.
V, getoetst, Kampen, 1985. Niet gepubliceerde studie op
A4-formaat, 29 blz.
Het getikte stuk was bestemd voor de Ecclesiologische Club te
Kampen. Het bevat een complete en op onderdelen gemotiveerde
vertaling van de quaestiones XXII en XXIII, die als fotokopie uit
de Politica Ecclesiastica zijn toegevoegd. Rechts
bovenaan vermeldt het titelblad in handschrift de notitie: H.
Boonstra, Ma. 6 Mei. 19.00 uur. Broederweg 15.5
Loc.: H.J. Selderhuis, Hasselt.
Deddens. D., ‘Het manuscript ‘Kerkrechtelijke studiën’.
Greijdanus over gereformeerd kerkrecht’, in: George Harinck
(red.), Leven en werk van Seakle Greijdanus, Barneveld,
1998, blz. 233-262.
Bespreking van manuscript van S. Greijdanus, dat door hem
vermoedelijk in 1944-1945 gereed werd gemaakt. In het manuscript
gaf Greijdanus een selectie — met kleine wijzigingen — van zijn
kerkrechtelijke artikelen, te weten vier artikelen uit De
Reformatie, enkele publicaties uit De Bazuin
alsmede de artikelenreeks ‘Over Gereformeerd Kerkrecht’, die in
1943 in De Wachter verscheen.
Loc. TUKA, 270 G 48
Gelder, W. de en S. de Jong, ‘Bibliografie van prof. dr. S.
Greijdanus’, in George Harinck (red.), Leven en werk van
prof. dr. Seakle Greijdanus, Barneveld, 1998, blz.
267-326
De auteurs geven een nader gespecificeerde en aangevulde versie
van de bibliografie van Greijdanus van C. Trimp uit 1948. Onder
meer zijn de werken opgenomen die na de verschijning van deze
bilbiografie nog zijn uitgekomen.
Loc. TUKA, 270 G 48
Trimp, C., ‘Bibliographie Prof. Dr. S. Greijdanus’, in:
Almanak van het Corpus Studiosorum in Academia Campensis:
Fides Quaerit Intellectum, Kampen, 1948, blz. 244-257.
Loc.: TUKA, V 60
Bouwman, M., Geen rechtskrenking. Het tuchtvonnis over K.
Schilder getoetst aan de normen van het Gereformeerde
Kerkrecht, Amsterdam, 1945, 52 p.
Loc.: TUKA 75 B 14; TUA, 19 D 39
Bouwman, M., ‘Het tuchtrecht der meerdere vergaderingen in geval
van wanbestuur der plaatselijke kerk’. Deze op persoonlijke titel
geschreven nota bevindt zich in het Rapport inzake het
tuchtrecht der meerdere vergaderingen, Kampen, 1946, blz.
75-126.
Loc.: TSGG K 132
5 In de jaren tachtig bestonden aan de Theologische Universiteit te Kampen (Broederweg) enkele clubs van studenten, die zich naast het normale studieprogramma nader toelegden onder leiding van een docent op een bepaald vakgebied. De Ecclesiologische Club werd geleid door prof. drs. D. Deddens. De student H. Boonstra nam aan de vergaderingen van deze club deel. Mededeling van prof. dr. M. te Velde te Kampen, d.d. 8 maart 2001.
|32|
Es, W.A. van, Over de bevoegdheid tot schorsing en afzetting
van Ouderlingen en Diakenen, Kampen, 1946, 61 p.
De tekst komt voor een groot deel overeen met de door de auteur
op persoonlijke titel geschreven nota met dezelfde titel in
Rapport inzake het tuchtrecht der meerdere
vergaderingen, Kampen, 1946, p. 23-73. De inleidingen
verschillen. Met name het laatste hoofdstuk van de nota in dit
rapport — ‘Het belang van de kwestie’ — sluit dichter aan bij de
terminologie van Voetius en wijkt enigszins af van het laatste
hoofdstuk van de afzonderlijke publicatie, getiteld ‘The way
out’.
Loc.: TSGG K 132; TUKA 172 B 19
Rapport inzake het tuchtrecht der meerdere vergaderingen aan
de generale synode van de gereformeerde kerken in Nederland,
samenkomende te Zwolle in het jaar 1946, Kampen, 126 p.
Loc.: TSGG K 132; TUA: 32 B 15
Friesche Predikanten, Conferentie van, Om recht, revisie en
hereeniging, Leeuwarden, 1946, 48 p.
De brochure bevat de tekst van twee reeds eerder door de
Conferentie verzonden stukken, n.l. Bezwaarschrift en
Voorstellen, gericht aan de buitengewone Synode van Utrecht
1945, d.d. 12 november 1945 en Getuigenis en Gravamen,
gericht aan de Generale Synode van Zwolle 1946/1947, d.d. 4 juni
1946. Geheel nieuw is hoofdstuk III: Onze bezwaren na Zwolle,
alsmede Hoofdstuk IV: Onze taak voor de toekomst.
Loc. VUA, CB 04656 / 5 C k 9
Nauta, D., ‘Het kerkverband als wezenlijk element voor het
bestaan eener Gereformeerde Kerk’, in: Gereformeerd
Theologisch Tijdschrift, 47e jrg., 1946, blz.
129-139.
Loc.: TUA Tg-040
Nauta, D., Verklaring van de kerkorde van de Gereformeerde
Kerken in Nederland, Kampen, 1971, 491 p.
Loc.: TUKA Stz.
Lonkhuyzen, J. van, S. Greijdanus, In eigen rechten lijn: Dr.
J. van Lonkhuyzen en Prof. Dr. S. Greijdanus contra het Nieuwe
Kerkrecht, z.p. 1986. Losbladige uitgave, V, 331 blz.
Heruitgave in fotokopie van alle enigszins uitgebreide
publicaties van Van Lonkhuyzen (14) en van de belangrijkste
artikelenseries (5) van S. Greijdanus, verzorgd door de
publicatiecommissie 1985-1986 van F.Q.I. te Kampen.
Loc.: TUKA, 4 D 21
Barnard, Tj., De wissel verlegd. Een onderzoek naar het
denken over de tuchtmacht der meerdere vergaderingen binnen de
gereformeerde kerken in Nederland tussen 1880 en 1940, z.p.
1994, 115 blz. Hoofdvakscriptie kerkgeschiedenis RU Leiden. Met
literatuuropgave.
Deze scriptie biedt een uitvoerige beschrijving van de gedachten
van met name F. L. Rutgers, H. Bouwman, Joh. Jansen, J.G.
Geelkerken.
Loc.: Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands
Protestantisme (1800-heden) te Amsterdam in het archief ‘De
kwestie Geelkerken’ (nr. 212). Ook bevindt zich een exemplaar in
de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage.
|33|
Berkouwer, G.C., Zoeken en vinden. Herinneringen en
ervaringen, Kampen, 1989, 436 p.
De auteur was preses van de Generale Synode van de Gereformeerde
Kerken in Nederland te Utrecht 1943-1945 en blikt in de paragraaf
‘Leer of orde?’, blz. 343-357, terug op de kerkrechtelijke
aspecten van het conflict dat tot de Vrijmaking leidde.
Loc.: TUKA, 3 E 9
Coenen, Lothar, Gemeinde und Synode. Eine kritische
Untersuchung ihrer Beziehungen in den reformierten Kirchen der
Niederlande seit 1816, Göttingen, 1952 (Diss), XXV, 288
S.
Een samenvatting van de studie verscheen in het Zeitschrift
für Evangelisches Kirchenrecht, Jahrgang 3 (1953-1954), S.
74-86.
Met name van belang zijn de hoofdstukken vier en vijf: ‘Die Krise
des Synodalbegriffes der Doleanz: Der Fall Geelkerken und die
Wendung des Kirchenrechts’, S. 126-174; ‘Krise und kirchliche
Anwendung des “nieuwen kerkrechts”: K. Schilder und die
sogenannte “vrijmaking”’, S. 175-225.
Loc.: TUKA 123 D 16, VUA
Deddens, D., ‘Canonicus magna cum laude. In memoriam Dr. J. van
Lonkhuyzen, overleden 29 december 1942’, in: De
Reformatie, 43e jrg., 1967-1968, 6 januari
1968.
Loc.: TUA
Harinck, G. (red.), Leven en werk van prof. dr. Seakle
Greijdanus, Barneveld, 1998.
Zestien bijdragen.
Loc. : TUKA, 270 G 48
Kersten, J.W., ‘Het kerkelijk gezag der meerdere vergaderingen’,
in: De Saambinder, 32e jrg, 1953/1954, nr.
27, 28, 30, 32, 38, 45. (Zes artikelen, 1 april — 12 augustus
1954)
J.W. Kersten sluit zich in deze artikelenserie vrijwel naadloos
bij de opvattingen van M. Bouwman aan. De artikelen bieden in
feite een verdediging van het optreden van de Generale Synode der
Gereformeerde Gemeenten in 1953 tegen dr. C. Steenblok c.s.
Loc.: TSGG
IJkel, J.N., De historische argumentatie in de bestrijding
van het ‘nieuwe kerkrecht’ bij dr. J. van Lonkhuyzen,
Kampen, 1971, 47 blz.
Niet gepubliceerde doctoraal-scriptie, Theologische Hogeschool
van De Gereformeerde Kerken in Nederland, Broederweg 15,
Kampen.
Loc.: M. te Velde, Kampen.
Uit het onderzoek blijkt dat in de secundaire literatuur reeds behoorlijk aandacht is besteed aan de kerkrechtelijke wending van Assen 1926. Tj. Barnard en D. Deddens publiceerden daarover fundamentele bijdragen. De figuren van S. Greijdanus en J. van Lonkhuyzen ontvingen met name aandacht van de zijde van vrijgemaakt gereformeerde auteurs. Dit betekent dat er ruimte is voor nader kerkhistorisch of kerkrechtelijk onderzoek onder meer ten aanzien van de volgende onderwerpen:
|34|
- De figuur van W.A. van Es (1871-1959)6 blijft in de beschikbare literatuur onderbelicht. Hij was weliswaar een figuur van het tweede plan, maar moet als curator van de V.U. en van de Theologische School te Kampen beschikt hebben over een grote kennis van de verhoudingen in de Gereformeerde Kerken. Vaak nam hij tegenover verschillende hoogleraren een eigen standpunt in. Een biografie over deze theoloog zou onze kennis van de geschiedenis van de Gereformeerde Kerken in het interbellum kunnen verrijken. Zijn publicaties liggen voor een belangrijk deel op het terrein van de geschiedenis van de vroege kerk en het eigendomsrecht in de Schrift. Van Es liet een handschrift na met een dogmahistorisch onderzoek over het ‘Testimonium Spiritus Sancti’, dat hij persoonlijk had ervaren. Er is een detailstudie mogelijk over zijn kerkrechtelijke opvattingen en zijn invloed op de zogenaamde ‘Friesche predikanten’ die na de Tweede Wereldoorlog bezwaar aantekenden tegen de in 1944 gevolgde kerkrechtelijke procedures.
- In de schaarse literatuur over de kwestie Staal te Drachten in 1938 wordt niet ingegaan op de contacten, die er onmiskenbaar waren tussen S. Greijdanus en de predikant en de kerkenraad van Drachten. Greijdanus publiceerde immers een stuk van de classis in De Reformatie en schreef naar aanleiding daarvan een felle filippica tegen het ‘nieuwe’ kerkrecht. Dit onderwerp leent zich voor een detailstudie, waarbij aan de hand van archiefonderzoek zou moeten worden nagegaan welk aandeel H.H. Kuyper en S. Greijdanus in de kwestie Staal hebben gehad.7
- Een monografie over het ontstaan en de hantering van artikel 31 van de D.K.O. zou welkom zijn als onderbouwing voor de kunst-en-techniek-van-het-bezwaard zijn (vgl. par. 6.4.7.)
- De toepassing van ‘nieuw’ kerkrecht in de Gereformeerde Gemeenten in de jaren vijftig en van ‘oud’ kerkrecht in de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt in de jaren zestig zijn beide terreinen, die nog om nader onderzoek en toetsing vragen (vgl. par. 6.6.).
6 Zie over hem o.m. Biografisch Lexicon
voor de geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme 1,
Kampen, 1978, blz. 76,77; Joh. de Haas, Gedenkt uw
voorgangers IV, Haarlem, blz. 177-178.
7 Zie par. 3.3.5 van dit verslag en de daarbij
behorende noten 46, 47.