Artikel 25

Kerkelijke onderzoeken voor beroepbaarstelling en toelating tot het ambt van predikant
(agenda 3.4)

19-04-02

Commissie: deputaatschap Kerkrecht en kerkorde

Materiaal:

1. Acta GS Leusden art. 43, besluit 1d6 met bijbehorende grond.
Hierin wordt van te benoemen deputaten Kerkrecht en kerkorde gevraagd zich te bezinnen op de vraag “wat zijn de consequenties van het besluit inzake kerkelijke examens art 5 KO?”;
2. rapport van deputaten voor kerkrecht en kerkorde, hoofdstuk 7.
Hierin evalueren zij de regelgeving aan de hand van een ingesteld onderzoek onder classes, deputaten ad art 49 KO, en hen die zich onderworpen hadden aan het beroepbaar stellend onder- zoek (BSO) en/of het toelatend onderzoek (TLO).

Besluit:

1. de tekst van de regelingen en handreikingen BSO en TLO op de volgende punten te wijzigen of aan te vullen:
 a. Het BSO en TLO zullen in hun geheel plaatsvinden in besloten zitting.
 b. Zowel het BSO als het TLO vindt plaats onder leiding van deputaten kerkelijke onderzoeken.
 c. Er zal tijdens het aanvankelijke onderzoek geen mogelijkheid van verlenging zijn. Als er duidelijke noodzaak aanwezig is, kan de classis besluiten tot een voortgezet gesprek op een latere datum.
 d. De preken zullen tijdig worden toegezonden aan de afgevaardigden en de deputaten ad art. 49 KO.
 e. De ingeleverde preken mogen niet eerder door een docent en/of mentor beoordeeld zijn.
 f. Tijdens het BSO zal er een gesprek plaatsvinden van maximaal een half uur naar aanleiding van de motivatiebrief en een gesprek van maximaal een half uur betreffende de drie tevoren toegezonden preken, waarbij ook de invulling van de eredienst betrokken kan worden. Het ‘leer’-gesprek over de Schrift en de belijdenis duurt maximaal een uur.
2. deputaten Kerkrecht en kerkorde op te dragen een herziene tekst te leveren voor opname in de Acta (zie Bijlage III 3);
3. in een brief aan de classes mee te delen dat 1 november 2002 geldt als datum van ingang voor de herziene regelingen.

Toelichting:
(ad besluit 1)
1. het karakter van zowel het BSO als het TLO is een toetsing, die het meest tot zijn recht komt in de veilige sfeer van een besloten vergadering;
2. de bepaling betreffende de leiding van het BSO en TLO neemt onduidelijkheid hierover weg;
3. het opnemen van de mogelijkheid van verlenging lokt uit tot marathon-zittingen, en voor het realiseren van het beoogde doel is het niet nodig;
4. tevoren inzien van de preken draagt bij aan een evenwichtige beoordeling;
5. preken moeten zelfstandig werk zijn van de kandidaat, waarvoor niet anderen ook al qualitate qua verantwoordelijkheid hebben genomen;
6. de voorgestelde tijden zijn enerzijds voldoende, en anderzijds evenwichtig verdeeld met het oog op het doel van het BSO;
(ad besluit 2 en 3)
7. opname van de volledige herziene tekst in de Acta en bepalen van datum van ingang bevordert rechtsgelijkheid en rechtszekerheid.

Hoewel de synode het voorstel pas kort voor de behandeling heeft ontvangen, honoreert zij toch niet een verzoek om uitstel; de zaak zelf is voldoende voorbereid en door de classes geëvalueerd.
Aparte aandacht is er voor het onderdeel uit het voorstel van deputaten dat de motivatiebrief zou worden toegezonden aan de afgevaardigden en later ingeleverd bij de scriba van de classis, zodat die de papieren kan vernietigen. Past die vertrouwelijkheid wel bij een persoonlijk getuigenis? Toch verdient het aanbeveling, gezien de soms persoonlijke aard van de brief over de motivatie voor het ambt. Een amendement om de plicht tot inleveren te laten vervallen wordt aangenomen met 17 stemmen voor, 15 tegen en 2 onthoudingen.
De suggestie wordt gedaan om de kandidaat te laten voorgaan in een eredienst waar ook de afgevaardigden van de classis en de deputaten naar art. 49 KO aanwezig zijn. Dit stuit op praktische bezwaren. Een amendement in deze richting wordt verworpen met 11 stemmen voor en 3 onthoudingen.