|2|

Voorwoord.

 

Een periode van ruim vier jaren theologische studie wordt met deze scriptie afgesloten. Het is een periode geweest, waarin ik naast een juridische denkwijze plaats moest maken voor de theologische methode. Dit is niet altijd meegevallen, aangezien het twee verschillende werelden zijn.

Door de studie naar het leven en denken van Paul Scholten zijn deze werelden voor mij dichter bij elkaar gekomen. Bij het bestuderen van de werkzaamheden van de Commissie voor beginselen van Kerkorde heb ik gezien op welke wijze het recht en de theologie met elkaar verweven kunnen zijn. Daarom ben ik bijzonder blij om met deze scriptie de theologische studie af te ronden.

Aan het einde van deze periode wil ik enkele mensen noemen, die van bijzondere betekenis voor mij zijn geweest.

Het laatste jaar was het prof. mr. G.J. Scholten, de zoon van Paul Scholten, die mij met zijn herinneringen aan zijn vader en vooral ook door zijn aandacht voor en aanwijzingen bij mijn scriptie, mij op speciale wijze heeft gestimuleerd. Mede door de ontmoetingen met prof. mr. G.J. Scholten heb ik een zeer levendige en persoonlijke voorstelling van Paul Scholten gekregen.

Bijzonder gelukkig ben ik met de ontmoeting met dr. mr. H.M.J. Wagenaar. Dr. mr. H.M.J. Wagenaar is lid geweest van de Commissie voor beginselen van Kerkorde en is op negentig-jarige leeftijd het enige in leven zijnde commissielid. Tijdens mijn bezoek heb ik zeer bruikbaar en oorspronkelijk materiaal gekregen voor mijn scriptie. Door de ontmoeting met dr. mr. H.M.J. Wagenaar zijn de commissiewerkzaamheden mij zeer na aan het hart gaan liggen.

Op deze plaats wil ik mijn vader en moeder noemen. Hun liefde en aandacht hebben mij tot een gelukkige vrouw doen opgroeien en zonder hun zorg en voortdurende aanmoedigingen zou ik dit moment van afstuderen niet bereikt hebben.

In de afgelopen periode ben ik op bijzondere wijze omringd met de liefde, hulp en aanmoediging van Marcel. Ons huwelijk is voor mij de warme plaats van waaruit alle studie kan plaatsvinden. Het laatste half jaar wonen en leven wij in de pastorie van Baambrugge, waardoor de theologische studie er een dimensie en een glans bij heeft gekregen.

Het is mw. drs. A.H. Looman-Graaskamp geweest, die mij tijdens de colleges kerkrecht heeft gewezen op de belangrijke betekenis van Paul Scholten voor de Kerkorde van de Nederlandse Hervormde Kerk. Dankzij haar aanwijzing heb ik voor dit scriptieonderwerp gekozen.

Het is prof. dr. C. Graafland geweest, die mij bij mijn hoofdvak kerkgeschiedenis heeft begeleid. Hij heeft mij toegestaan van het gebruikelijke programma af te wijken en in het bijzonder de kerkrechtelijke geschiedenis van de protestantse Kerken in Nederland te bestuderen. Dankzij zijn vriendelijke en ruimte gevende begeleiding heb ik een op het kerkrecht betrekking hebbende scriptie kunnen

|3|

schrijven. Dankzij zijn correcties en aanwijzingen is het een doctoraalscriptie geworden.

Al vanaf het begin van mijn studie is het dr. A. Vos geweest, die mij op hartverwarmende wijze gestimuleerd heeft de rechtenstudie te combineren met de theologie. Zijn persoonlijke aandacht, inzichten en vergezichten hebben mij telkens de moed gegeven om door te gaan. Mede hierdoor heb ik met vreugde de studie kunnen voltooien.

Boven alles komt alle lof en eer toe aan Jezus Christus, het Hoofd van de Kerk, van de Theologie en van het Recht. Hij is de Gever van alle kracht en wijsheid. Alle dingen zijn door Hem geworden en zonder Hem is geen ding geworden, dat geworden is.

 

Hélène Oostenbrink-Evers